MEDIACJA (łac. środek) - jest metodą rozwiązywania sporów, w której bezstronna osoba niezwiązana ze stronami pomaga im we wzajemnej komunikacji oraz wypracowaniu kompromisu z którego obie strony są zadowolone. Porozumienie musi być przez obie strony sporu akceptowane. Proces ten ma charakter dobrowolny, poufny i nieformalny.
Jeżeli wygranie sprawy staje się w trakcie procesu wątpliwe, często proponujemy klientom zawarcie i podpisanie ugody. Adwokat często uczestniczy w negocjacjach dotyczących warunków podpisania ugody. Dobrze wynegocjowana ugoda jest równie ważna jak wygrany proces sądowy i często może się okazać jedynym możliwym rozwiązaniem. Zawarcie ugody proponowane jest przez prawników po oszacowaniu ryzyka procesu. Mając dogłębną wiedzę i doświadczenie wytrawny adwokat jest w stanie z dużą dozą prawdopodobieństwa określić jak zakończy się dana sprawa. Jeżeli przybiera ona niekorzystny dla klienta wymiar wtedy czasami niezbędne jest spróbowanie załatwienia sprawy za pomocą mediacji, ugody czy porozumienia.
Mediacja różni się od rozstrzygnięć sądowych przede wszystkim tym, że jej celem nie jest ustalenie, kto ma rację, ale wypracowanie rozwiązania satysfakcjonującego obie strony.
Korzyści z mediacji
- Mediacja stwarza stronom, w tym przedsiębiorcom, szansę na szybkie, tanie i ostateczne rozwiązanie ich sporu w formie polubownego porozumienia.
- Mediacja pozwala także na utrzymanie wzajemnych relacji.
- Mediacja umożliwia zachowanie korzystnego wizerunku.
- Mediacja sprzyja obniżeniu poziomu negatywnych emocji oraz zrozumieniu potrzeb własnych i drugiej strony, a przez to zmniejsza obciążenie psychiczne związane z sytuacją konfliktową.
Jak sprawa trafia do mediacji?
- Mediacja może być prowadzona przed wniesieniem sprawy do sądu albo po wszczęciu postępowania - na podstawie postanowienia sądu.
- W każdym wypadku warunkiem prowadzenia mediacji jest zgoda stron.
- Każda ze stron może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji na każdym etapie postępowania sądowego.
Kto decyduje o wyborze mediatora?
- Mediatora wspólnie wybierają strony albo wyznacza go sąd biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności osobę z listy stałych mediatorów.
Jak długo może trwać mediacja?
- Postępowanie mediacyjne, do którego doszło na podstawie postanowienia sądu nie powinno trwać dłużej niż trzy miesiące, jednak na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów może zostać przedłużone, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu zakończeniu sprawy.
Jak przebiega mediacja?
- Po otrzymaniu postanowienia sądu, mediator kontaktuje się ze stronami, ustalając termin i wskazując miejsce spotkania.
- Mediator wyjaśnia zasady i przebieg postępowania mediacyjnego oraz pyta, czy strony wyrażają zgodę na mediację.
- Mediacja jest rozmową stron w obecności mediatora. Mogą się także odbywać indywidualne spotkania mediatora z każdą ze stron.
- Strony mogą zrezygnować z udziału w mediacji.
- Mediacja jest poufna. Mediator nie może udostępniać informacji z mediacji osobom trzecim. Protokół z mediacji nie zawiera żadnych ocen ani stanowisk stron.
- Mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.
W jaki sposób może zakończyć się mediacja?
- Mediacja może zakończyć się zawarciem wspólnie wypracowanej ugody, którą podpisują strony,
- Mediator doręcza stronom odpis protokołu,
- Mediator przekazuje sądowi protokół oraz ugodę, o ile została zawarta,
- Zatwierdzona przez sąd ugoda ma moc prawną ugody zawartej przed sądem i kończy postępowanie;
- Sąd nie zatwierdzi ugody, jeśli jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności,
- Jeśli ugoda, której nadano klauzulę wykonalności nie została wykonana, można skierować jej wykonanie do egzekucji komorniczej,
- W przypadku braku ugody, strony mogą dochodzić swoich praw w postępowaniu sądowym.
Ile kosztuje mediacja?
- Koszty mediacji ponoszą strony. Są one zazwyczaj ponoszone po połowie, chyba że strony ustalą inny sposób rozliczeń.
- Strona może złożyć wniosek o zwolnienie od kosztów mediacji.
- W postępowaniu mediacyjnym ze skierowania sądu wysokość wynagrodzenia mediatora w sporach niemajątkowych wynosi 60 złotych za pierwsze posiedzenie mediacyjne, a za każde następne posiedzenie - 25 złotych. Jeśli postępowanie dotyczy praw majątkowych, wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu (nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 1000 złotych). Zwrotowi podlegają też wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem mediacji , w tym opłata za wynajem pomieszczenia do 50 złotych za posiedzenie. Do kosztów mediacji dolicza się podatek VAT.
- Niezależnie od wyniku sprawy, sąd może nałożyć na stronę obowiązek zwrotu kosztów wywołanych oczywiście nieuzasadnioną odmową udziału w mediacji.
- Jeśli dojdzie do zawarcia ugody przed rozpoczęciem rozprawy, strona otrzyma zwrot 100% opłaty sądowej, którą zapłaciła wnosząc sprawę do sądu.
- Jeśli do zawarcia ugody przed mediatorem dojdzie na późniejszym etapie procesu (po rozpoczęciu rozprawy), strona otrzyma zwrot 75% opłaty sądowej.
- W przypadku mediacji pozasądowej wysokość wynagrodzenia wynika z cennika ośrodka mediacyjnego lub strony uzgadniają je razem z mediatorem przed rozpoczęciem mediacji.
